كشاورزي ارگانيك اولین قدم در حفظ سلامت خاک
خاک علاوه بر تهیه بستر مناسب برای رشد گیاه و توسعه ریشه، و همچنین تامین مواد غذایی مورد نیاز گیاه، مجموعه متنوعی از موجودات زنده را نیز در بر دارد كه در اين راستا كشاورزي ارگانيك اولین قدم در حفظ سلامت خاک است
به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران، کشاورزی ارگانیک یا کشاورزی زیستی ، نوعی کشاورزی است که در تولید و فرآوری محصولات آن از کودهای شیمیایی، سموم، هورمون‌ها و دگرگونیها و دستکاری‌های ژنیتیکی استفاده نشود و همه مراحل تقویت زمین، کاشت و برداشت با استفاده از نهاده‌های طبیعی (همچون کود زیستی، کمپوست‌ها، حشرات سودمند، ریزاندامگان کارآ یا EM ) باشد.کشاورزی ارگانیک سیستمی تولیدی است که سلامت خاک، اکوسیستم ها و انسان را پایدار می سازد و بر فرایند بوم شناسانه، تنوع زیستی و چرخه های سازگار با شرایط محلی تکیه دارد
فرآورده‌های کشاورزی زیستی در کشور ما با نام محصولات سالم و در کشورهای اروپایی وامریکایی با نام کشاورزی زیستی (به انگلیسی: Organic farming) و یا کشاورزی بیولوژیک (Bio) شناخته می‌شود. کشاورزی زیستی، یک سیستم مدیریتی جامعی است که کمیت و کیفیت محصولات از تولید تا فرآوری و انتقال به مصرف کننده، سلامت خاک، گیاه، حیوان، انسان، میکروارگانیسم‌ها، محیط سیاره زمین بعنوان یک موجود زندة واحد، اصول اکولوژوکی، محیط زیست، اصول عدالت و روابط اجتماعی، احترام به مخلوقات و اصول پایداری زیستی در آن مد نظر است
***تاریخچه کشاورزی ارگانیک
کشاورزی ارگانیک قدیمی ترین فرم کشاورزی بر روی کره زمین است.کشاورزی بدون استفاده از مواد شیمیایی پایه نفت(کودها و آفت کشهای شیمیایی ) شالوده عمل کشاورزان تا بعد از جنگ جهانی دوم بود.جنگ با خودش تکنولوژیهایی را آورد که برای تولید کشاورزی مفید بودند.برای مثال از نیترات آمونیوم که مورد استفاده دفاعی در طی جنگ دوم جهانی بود ،کود شیمیایی نیترات آمونیوم ، استنتاج شد و گاز عصب ارگانو فسفات منجر به پیشرفت حشره کشهای قوی گردید. این تکنیک های پیشرفته از جنگ دوم جهانی منجر به مزایای اقتصادی چشمگیری شده و به همان نسبت هم زیانهای اجتماعی و محیطی گردیده است. کشاورزی ارگانیک در جستجوی بکارگیری آن پیشرفتهایی است که مفید و سازگار با حاصلخیزی پایدار هستند(واریته های جدید محصولات، تکنولوژیهای کشاورزی دقیق ،کارایی بیشتر ماشین آلات) در حالی که شیوه هایی که منجر به تاثیرات منفی بر اجتماع و محیط زیست می شود ،مانند آلودگی ناشی از آفت کشها، و مقاوم شدن حشرات آفت را رها کنیم
جنبش ارگانیک چیست؟
جنبش ارگانیک به طور گسترده اشاره به سازمان ها و افرادی که در سراسر جهان در ترویج کشاورزی ارگانیک درگیراند دارد. تاریخچه آن به نیمه اول قرن بیستم، هنگامی که کشاورزی مدرن در مقیاس وسیع شروع به ظهور کرد، برمی گردد.جنبش ارگانیک در اوایل دهه ی ۱۹۰۰ در پاسخ به جهت گیری به سمت کودهای سنتزی نیتروژنی و آفت کش ها در روزهای اولیه کشاورزی صنعتی آغاز شد. این جنبش برای سال ها خاموش بود، اما توسط گروهی کوچکی از کشاوزان متمایل به اکولوژی، زنده نگهداشته شده بود
****بهبود خاک با کشاورزی ارگانیک
کیفیت محصولات زراعی و سلامت دام و انسان، در گرو وجود خاک سالم و بدون آلودگی می باشد، همچنین خاکی از طریق فعالیت های بیولوژیکی خود و بدون اتکا به انرژی های ورودی، می تواند برای مدت طولانی باروری خود را حفظ کرده و محصولات با کیفیت بالا تولید کند
لذا اولین قدم در حفظ سلامت خاک این است که به عنوان یک جز زنده به آن نگاه کنیم. خاک علاوه بر تهیه بستر مناسب برای رشد گیاه و توسعه ریشه، و همچنین تامین مواد غذایی مورد نیاز گیاه، مجموعه متنوعی از موجودات زنده را نیز در بر دارد
کیفیت مواد غذایی ارگانیک
از نظر مصرف کنندگان، محصولات ارگانیک همواره از برخی جهات بهتر و سالم تر از محصولات غیر ارگانیک هستند. افزایش علاقه مندی به کشاورزی ارگانیک عمدتاً به دلیل توجه بیشتر برخی مصرف کنندگان به استفاده از تولیدات ارگانیک و پرداخت قیمت های بیشتر برای خرید آنها بوده است. تمایل شخصی برای استفاده از مواد غذایی سالم و اعتقاد به توانایی روش های تولید مواد ارگانیک در پیشبرد اهداف عالی جامعه از قبیل حفاظت محیط زیست، از جمله عواملی هستند که مصرف کننده را به سوی کشاورزی ارگانیک سوق می دهد
****کشاورزی ارگانیک در ایران
در کشور ما با توجه به این که به لحاظ جغرافیای طبیعی، سیستم کشاورزی به صورت سنتی و پراکنده در روستاها و در قطعات کوچک پا گرفته و کشاورزی صنعتی بطور کامل استقرار نیافته‌است این فرصت فراهم است تا از این وضعیت برای تبدیل کشاورزی سنتی و معمول به ارگانیک بدون مصرف هزینه زیاد و تنها با نظارت و هدایت فنی استفاده گردد و از این طریق با توجه به قیمت ۲ الی ۳ برابری این محصولات و نیز افزایش اشتغال، ارزش افزوده عاید کشور خواهد شد
****اصول کشاورزی ارگانیک
کشاورزی ارگانیک بر پایه اصول خاصی بنا نهاده شده است که آشنایی با این اصول جهت درک بهتر کشاورزی ارگانیک ضروری است این اصول اساس رشد و توسعه کشاورزی ارگانیک را فراهم نموده اند و باعث بهبود و ارتقای جهانی کشاورزی شده اند
مزایای استفاده از کشاورزی ارگانیک
محصولات ارگانیک استانداردهای بیشتری دارند
طعم غذاهای ارگانیک بهتر است
محصولات ارگانیک خطر بیماریها را کم می کند
کشاورزی ارگانیک به منابع آبی احترام می گذارد
کشاورزی ارگانیک باعث ایجاد خاک سالم می گردد
کشاورزی ارگانیک الگو برداری از طبیعت است.
کشاورزان ارگانیک هدایت کننده تحقیقات تازه هستند.
تولیدکنندگان ارگانیک در جهت تنوع زیستی تلاش می کنند.
کشاورزی ارگانیک به حفظ سلامت جوامع روستایی کمک می کند.
تنوع غذاهای ارگانیک.
نقش پوشش گیاهی در کشاورزی ارگانیک
چندین لایه از پوشش گیاهی متراکم باعث کاهش سرعت قطرات بارانی که روی زمین می افتند ، می شود. قطرات بزرگ که روی برگ‌های بالایی درخت افتاده می شود توسط پوشش گیاهی (کانوپی) بوته ها و گیاهان روی زمین دریافت می شود. قطره آبی که به زمین می رسد با سرعت کمتری فرود آمده و همچنین حداقل اثر شکنندگی ذرات خاک را خواهد داشت.
زمین مستقیماً با گیاهان زنده ای مانند سرخس ها، خزه ها، جوانه هاو مواد فاسد (برگ ، پوسته درخت، سرشاخه ها ، شاخه ها) پوشیده شده است. ریشه ها، جلبک‌ها و قارچ‌ها که غنی از هوموس هستند شدیداً‌در سطح خاک نفوذ کرده . تعداد زیادی از ارگانیسم های خاک مانند کرم خاکی باعث شل نگداشتن خاک و ساختار پایدار خاک می شود و به همین دلیل آب باران به راحتی نفوذ می کند.
محصولات ارگانيک ضرورت دنياي امروز
تنظيم برنامه هاي مشخص سبدهاي حمايتي تغيير قيمت در محصولات ارگانيک اطلاع رساني و تبليغ راهکارهايي براي افزايش و توليد محصولات ارگانيک است
علي ايرانپور عضو کميسيون کشاورزي، آب و منابع طبيعي در گفت و گو با خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران در رابطه با محصولات ارگانيک گفت: توليد محصولان ارگانيک يکي از ضروريات امروزصنعت کشاورزي کشور به حساب مي آيد. کاري که سال ها پيش دنيا به سمت آن حرکت کرده و با علم به اينکه موجب کاهش بيماري ها مي شود از آن استقبال کرده اند
وي در ادامه بيان کرد: درسال هاي اخير در کشور ما نيز بحث محصولات ارگانيک مطرح بوده و وزراي وقت جهاد کشاورزي نيز در اين باره قول هايي داده است اما متاسفانه به طور جدي دنبال نشده است و همين امر باعث شده افراد محدودي در زمينه محصولات ارگانيک فعاليت کنند
اين عضو کميسيون کشاورزي، آب و منابع طبيعي در ادامه راهکارهايي را ارائه کرد و گفت: تنظيم برنامه هاي مشخص، سبدهاي حمايتي، تغيير قيمت در محصولات ارگانيک، تعيين مکان مشخص براي محصولات ارگانيگ در فروشگاه ها اطلاع رساني، تبليغ و فرهنگ سازي در بين مردم راهکارهايي براي افزايش توليد و مصرف محصولات ارگانيک است
علي ايرانپور در پايان بيان داشت: کميسيون کشاورزي نيز در راستاي تحقق اين هدف و رسيدن به محصولات سالم نيز جلسات متعددي را برگزار کرده که اميدواريم نتيجه بخش باشد
با طرح مشترکی که سازمان خواروبار و کشاورزی (فائو) ارائه کرده است، آفت شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی در منطقه ریشه‌کن خواهد شد
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، با اعلام این مطلب گفت: این سازمان در راستای همکاری‌های منطقه‌ای در فائو، طرح مدیریت منطقه‌ای آفت شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی را با همکاری دفتر منطقه‌ای فائو و به‌طور مشترک با کشورهای اردن، یمن، مصر، لبنان، سوریه و عراق اجرا می‌کند
آقارضا فتوحی افزود: این طرح از فروردین‌ماه سال جاری با تشکیل کارگاه توجیهی و با معرفی و تأیید اصغر شایان به‌عنوان نماینده سازمان و مشاور ملی طرح از سوی دفتر منطقه‌ای فائو آغاز شد
وی خاطرنشان کرد: قرار است در قالب یک برنامه فنی، آموزشی و ترویجی طی دو سال اقدامات لازم انجام شود
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور ادامه داد: در مناطق آلوده کشور با اجرای طرح مدیریت تلفیقی آفات و تبادل اطلاعات علمی از کشورهای عضو، اقدامات لازم انجام می‌شود
فتوحی تصریح کرد: محوریت اجرای این طرح، برنامه‌های آموزشی در قالب کارگاه‌ها، سمینارها و آموزش‌های مزرعه‌ای FFS خواهد بود
وی یادآور شد: در راستای ارتقاء سطح علمی مروجان و کارشناسان و بهره‌برداران بخش کشاورزی، دوره‌های آموزشی طی دو سال زراعی اجرا می‌شود
گفتنی است، آفت شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی چندین سال است که مزارع صیفی کشور را درگیر کرده است و در این راستا برای جلوگیری از سم‌پاشی‌های بی‌رویه، اقدامات مدیریت تلفیقی در دستور کار است
